Vrieskou en konijnen, wat nu? Brrr, wat wordt het koud de komende week! Op het nieuws zeggen ze zelfs dat temperaturen van -10 gehaald kunnen worden de komende paar dagen. De konijnen die altijd binnenshuis gehuisvest worden, hebben natuurlijk geen last van de extreme vrieskou omdat hun temperatuur door de verwarming altijd lekker comfortabel wordt houden. Het spreekt uiteraard voor zich dat deze “binnenkonijnen” in de komende vrieskou zéker niet buiten mogen worden gezet, omdat hun vacht dit niet aan kan. Maar de konijnen die altijd buiten zitten, hoe kunnen we die helpen om door de komende vrieskou heen te komen?
Konijn binnen halen of niet?
Een konijn dat normaal gezien altijd buiten zit, heeft zo’n drie maanden geïnvesteerd in zijn winterjas. Die leg je natuurlijk niet zomaar aan! Een konijn in zijn volle wintervacht kan met deze heerlijke bontjas best wel wat kou doorstaan, gemiddeld gezien zelfs tot -10 graden Celcius. Het is daarom absoluut niet verstandig om een gezond konijn in een wintervacht plotseling binnen in kamertemperatuur neer te zetten. Dit kan ervoor zorgen dat het konijn oververhit raakt, omdat hij zijn dikke winterjas natuurlijk niet van het ene moment op het andere uit kan doen. Oververhitting kan heel gevaarlijk zijn voor een konijn, dus zorg dat er geen extreme temperatuurschommelingen zijn. In het geval van een heel oud (en eventueel mager), heel jong, of ziek konijn is het wel van belang het diertje binnen te nemen bij erge kou buiten. Deze dieren hebben geen goed werkend immuunsysteem en metabolisme, waardoor ze hun lichaampjes veel moeilijker zelf warm kunnen houden. Wanneer deze dieren binnengehaald worden in verband met de kou, is het wel belangrijk om te beseffen dat ze niet meer zomaar weer buiten kunnen worden gezet over een of twee weken. Hun lichaam is dan alweer gewend aan de temperatuur binnen, waardoor de wintervacht verloren gaat. Als je deze dieren dan plots buiten gaat zetten zonder winterjas, kunnen ze snel onderkoeld raken. De consequentie van het binnen nemen van deze jonge, oude of zieke dieren is dus dat ze pas weer in het voorjaar (als de temperatuur weer stijgt) naar buiten mogen worden verplaatst. Ondanks dat dit eventjes wat aanpassingen met zich mee brengt, wordt het wel aangeraden om deze zwakkere dieren in extreme kou binnen te zetten.
Drinkwater
Als de temperaturen onder de nul beginnen te zakken, komen ook vanzelfsprekend de problemen met de drinkflessen en drinkbakken: bevroren water. Als je normaal het drinkwater in een fles geeft, zijn er covers verkrijgbaar die je over de fles heen kunt trekken. Hierdoor kan het water alsnog bevriezen, maar duurt het langer voordat dit gebeurt. Let echter wel op, dat bij de flessen het drinktuitje gemakkelijk kan bevriezen. Dus ook als je je water in de fles vloeibaar weet te houden, kan er een ijsklont ontstaan in het drinktuitje. Hierdoor kan je konijn alsnog geen water drinken. Het is daarom het beste om tijdens dagen dat het vriest het water regelmatig (3-4x daags) te vervangen. Het gemakkelijkste is om hiervoor twee drinkflessen te gebruiken: één voor in het hok en één om de eerste fles mee te vervangen die je binnen klaarzet. Zo kun je geen bevroren drinktuitje hebben, omdat de vervangende fles van binnenshuis komt.
De meeste konijnen krijgen hun drinkwater via een drinkbakje. Dit wordt ook aangeraden, omdat ze dan gemiddeld gemakkelijker en meer water binnenkrijgen dan via een flesje. Het beste advies voor een drinkbakje in vriezende wintertemperaturen is het water heel regelmatig vervangen. Doe meerdere keren vers water in het bakje als het vriest, zodat het niet de kans krijgt om te bevriezen. Als je de tijd wil verlengen waarin het water zal bevriezen, kun je een elektrische warmteplaat (speciaal voor onder drinkbakken) of een opgewarmde snuggle-safe onder de drinkbak zetten. Een snuggle-safe zal uiteindelijk ook gaan afkoelen en het water kan dan alsnog bevriezen, maar de tijd voordat het water bevriest is langer. Mocht je geen verwarmingselementen hebben voor je drinkbak, zorg dan dat je de drinkbak in een dikke laag stro ingraaft. Stro isoleert heel goed, zo houd je het water zo lang mogelijk vloeibaar.
Op het internet zijn vaak tips bij vrieskou te vinden die ik absoluut niet zou aanraden. Een daarvan is druivensuiker in het water doen, waardoor het minder snel zou gaan bevriezen. Als dierenarts raad ik niet aan om suiker in het drinkwater te doen, omdat een hoog suikergehalte niet goed is voor de bacteriën in de darm van het konijn. Een plots hoog suikergehalte kan ervoor zorgen dat de slechte bacteriën in de darm gaan groeien en de goede bacteriën onderdruk worden, waardoor snel een schadelijk darmprobleem kan ontstaan! Nog een tip die ik niet zou aanraden, is warm of lauw water in de drinkfles of drinkbak doen. Bij temperaturen onder de nul bevriest warm water nog sneller dan koud water, dus dat is niet handig!
Huisvesting aanpassen
De meeste konijnen die buiten leven, hebben een konijnenhok en een ren dat er aan vast zit. Zo kan het konijn zelf kiezen waar hij gaat zitten, binnen of buiten. Het ren hoeft niet overdekt te zijn, zolang het binnengedeelte van het hok maar volledig droog is (overdekt). Een konijn maakt zelf de keuze waar hij gaat liggen, en bij kou zal een konijn vanzelf voor het binnenhok kiezen. Het binnenverblijf moet volledig droog zijn en vrij van tocht, dus zorg dat dit gedeelte van het hok goed dicht is (zowel de bovenkant als de zijkanten). Dit kun je bijvoorbeeld doen door plexiglas platen of bouwplastic aan de buitenkant van het binnenhok te bevestigen. Als er toch nog wat wind (tocht) door dit gedeelte van het hok kan komen, kan dit zorgen voor een plotselinge daling van de temperatuur. Hierdoor klappen de kleine bloedvaatjes van het konijn dicht, waardoor de weerstand van het diertje plotseling verlaagd. Ook moet het diertje dan de koude lucht inademen en moet het metabolisme harder werken om het eigen lichaam warm te houden. Door het verlies aan immuniteit en energie kan er gemakkelijk een infectie ontstaan, zoals een bovenste luchtweginfectie of zelfs een longontsteking. Let op dat er wel een plaats van ventilatie blijft bestaan in het hok, maar dat directe tocht wordt tegengegaan. Een voorbeeld daarvan is enkel de stukken waar tralies zitten afplakken met plexiglas of plastic. Als er geen ventilatie in het hok is, zal er veel vocht ontstaan in de ruimte. Hierdoor kan gemakkelijk schimmel ontstaan, en ook dat geeft problemen voor de luchtwegen van je konijn.
Een belangrijk onderdeel van het warm blijven in de natuur is de warmte van een partner. Als het koud is, kruipen konijnen dicht tegen elkaar aan zodat ze zich warm kunnen houden door hun lichaamswarmte. En zeg nou zelf, er is niets lekkerder dan lekker warm tegen je maatje aan liggen in een warm bedje? Heeft je konijn tijdelijk even geen maatje, dan kun je bij de komende koude dagen een snuggle-safe opwarmen en in het hok leggen. Niet alle konijnen gaan er direct op liggen, maar het geeft ook warmte aan de ruimte waar het in ligt.
De bodembedekking kan zeker ook helpen om de warmte vast te houden. Het is belangrijk om een bodembedekker te nemen die heel goed absorbeert, zoals hennepvezel, houtkorrel, papierkorrel of beukensippers. Deze laag is de onderste laag, die zorgt dat al het vocht zoals urine of geknoeid water geabsorbeerd wordt. In de zomer is deze laag meestal voldoende, maar bij temperaturen onder de 0 graden raad ik absoluut aan om over deze eerste laag bodembedekker een heel dik pak stro neer te leggen. Stro absobeert vocht niet heel goed, maar is een hele goede isolator. Als het heel koud wordt, zorg dan voor een flik dik pak hooi waar de konijnen samen lekker in kunnen gaan zitten. Dit houdt de warmte heerlijk vast!
